ଭୂମିପୁତ୍ର ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକ
ଚନ୍ଦ୍ରକଳା
ଓଡିଶା ମାଟିରେ ଅନେକ ମହାପୁରୁଷ ଜନ୍ମଲାଭ କରି ତାଙ୍କର ଅମର କୃତିତ୍ୱ ବଳରେ ଓଡିଶା ମାଟିର ଗୌରବକୁ ବହୁ ଗୁଣିତ କରିଛନ୍ତି |ତାଙ୍କର ତ୍ୟାଗ, ସାହସ, ବୀରତ୍ୱ, ସ୍ପଷ୍ଟବାଦୀତା, ଅମଳିନବ୍ୟକ୍ତିତ୍ବ, ଓ ଜ୍ଞାନ ଦ୍ୱାରା ଓଡ଼ିଆ ମାଟି ହୋଇଛି ବିଶ୍ୱ ବନ୍ଦନୀୟା |ଓଡିଶା ମାଟିରେ ସେହି ପରି ଏକ ସୁଯୋଗ୍ୟ ସନ୍ତାନ ହେଉଛନ୍ତି ଆମର ପ୍ରିୟ ନେତାବିଜୟ|ନନ୍ଦପଟ୍ଟନାୟକ | ସେ ଜଣେ ଯୋଗଜନ୍ମ| ପୁରୁଷ |ତାଙ୍କର ବୀରତ୍ୱ, ଜାତୀୟତା, ରୋକଠୋକ ବକ୍ତବ୍ୟ କଳିଙ୍ଗପ୍ରେମୀ ଚିନ୍ତାଧାରା, ଅପୂର୍ବସାଙ୍ଗଠନିକ ନିର୍ଭୀକତା,ଦେଶପ୍ରେମ ତାଙ୍କୁ ଜୀବନର ପ୍ରତ୍ୟେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ରୂପେବିବେଚିତ କରିଛି |ସେ ନବ ଉତ୍କଳର ନବ ନିର୍ମାତା ଭାବରେ ଅଜସ୍ର ସମ୍ମାନର ଅଧିକାରୀ |ସେ ଏକାଧାରାରେ ଜଣେ ବୀରପୁରୁଷ, ଜନ ନାୟକ, ସ୍ପଷ୍ଟବାଦୀନେତା, ସମାଜସେଵୀ, ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀ,ସୁଦକ୍ଷ ବିମାନଚ|ଳକ, ଶିଳ୍ପପତି, କଳିଙ୍ଗରବରପୁତ୍ର,ଆଧୁନିକ ଓଡିଶାର ଖାରବେଳ, ଇଣ୍ଡୋନେସିଆର ଭୂମିପୁତ୍ର,ବିଶିଷ୍ଟ କ୍ରୀଡ଼ାବିତ, ଲୌହମାନବ, ବିଚକ୍ଷଣ ରାଜନୀତିଜ୍ଞ, ଉତ୍କଳ କିଶୋରୀଙ୍କ ପଟ୍ଟଶିଷ୍ୟ, ସଫଳଉ6ଦ୍ୟ|ଗପତି,ଆଧୁନିକ ଓଡିଶାର ଅନ୍ୟତମ ବିନ୍ଧାଣୀଥିଲେ |ଓଡିଶା ପ୍ରତି ତାଙ୍କର ଶ୍ରଦ୍ଧାଓଭକ୍ତି ଅତୁଳନୀୟ ଥିଲା | ଓଡିଶାର ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ସେ ନିଜର ମନପ୍ରାଣ ଢାଳି ଦେଇଥିଲେ |ତାଙ୍କର ଜୀବନ ବ୍ୟାପି ସେବା, ତ୍ୟାଗ ଓ ବଳିଦାନକୁଏଜାତି ଏବେବି ଶ୍ରଦ୍ଧାର ସହିତ ସ୍ମରଣ କରୁଛି |ସେ ଓଡ଼ିଆ ବୋଲି ନିଜକୁ ଗର୍ବ ଅନୁଭବ କରୁ ଥିଲେ |ଏହି ସ୍ଵଭାଵ ପାଇଁ ସେ ସାଧାରଣ ‘କଳିଙ୍ଗ ବୀର ‘, ‘କଳିଙ୍ଗ ସମ୍ରାଟ’ଓ ଦ୍ଵିତୀୟ ଖାରବେଳ ରୂପେ ପରିଚିତ |
1916ମସିହା ମାର୍ଚ୍ଚମାସ5 ତାରିଖରେ ପିତା ଲଷ୍ମୀନାରାୟଣ ପଟ୍ଟନାୟକ ଓ ମାତା ଆଶାଲତା ଦେବୀଙ୍କ ଗର୍ଭରୁ କଟକ ଜିଲ୍ଲାର ତୁଳସୀପୁର ସ୍ଥିତ ‘ଆନନ୍ଦ ଭବନ’ରେ ଜନ୍ମ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ |ତାଙ୍କ ପରିବାର ଏକ ସଂଭ୍ର|ନ୍ତ ପରିବାର ଥିଲା | ଧନଧ|ନ୍ୟରେ କୌଣସି ଅଭାବ ନ ଥିଲା |ଲଷ୍ମୀନାରାୟଣ-ଙ୍କର ତିନି ଜଣ ପୁତ୍ର ଓ ଗୋଟିଏ କନ୍ୟାଥିଲା |ବଡ଼ ଭାଇ ଜର୍ଜ, ସାନ ଭାଇ ସିଜୁ ଓ ଭଉଣୀ ସ୍ୱୀକୃତି ଥିଲେ |ଲଷ୍ମୀ ନାରାୟଣ ଜଣେ ସ୍ୱାଧୀନଚେତା, ନିର୍ଭୀକ, ନିରପେକ୍ଷ, ଦେଶପ୍ରେମୀ, ଆଦର୍ଶବାଦୀ ଓ ଭଦ୍ରବ୍ୟକ୍ତି ଥିଲେ |ସେ ପ୍ରଥମଶ୍ରେଣୀ ବିଚାରବିଭାଗିୟ ମାଜିଷ୍ଟ୍ରେଟ ଭାବରେ ଅବସ୍ଥାପିତ ହୋଇ-ଥିଲେ |ଆଶାଲତା ଦେବୀ ଜଣେ ଆଦର୍ଶ ଗୃହିଣୀ, ଧର୍ମପରାୟଣ|, ଦୟାଶୀଳା,ବନ୍ଧୁ-ବତ୍ସଳା, ସ୍ନେହମୟୀ, ପରଦୁଃଖ ମୋଚନ ତତ୍ପର|, ସହାନୁଭୂତିର ମୂର୍ତ୍ତିମନ୍ତ ବିଗ୍ରହ ଥିଲେ | ତାଙ୍କ ପାଖକୁ ଆସି କେହି କେବେ ଖାଲି ହାତରେ ଫେରିବାର ନଜିର ନାହିଁ | ଶିଶୁ ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକ ପିତାମାତାଙ୍କର ଉଚ୍ଚ କୋଟୀର ଆଦର୍ଶ ଦ୍ୱାରା ବିଶେଷ ଭାବେ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥିଲେ |ସେ ପିତାମାତାଙ୍କ ପ୍ରେରଣ| ପାଇ ବାଳକ ଅବସ୍ଥାରୁ ନିର୍ଭୀକ, ସ୍ପଷ୍ଟବାଦୀ, ଦୁଃସାହସୀ, ନିଷ୍ଠାବ|ନ, ଦାନ -ଶୀଳ, ଉଚ୍ଚାଭିଳାଷି ହୋଇ ପାରିଥିଲେ |ଯାହାକି ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ତାଙ୍କୁ ଜଣେ ପ୍ରବାଦ ପୁରୁଷରେ ପରିଣତ କରିଥିଲା |
ବିଜୁ ପଟ୍ଟନାୟକ ପିଲାଦିନେ ଭାରି ଦୁଷ୍ଟ ଥିଲେ |ସେ ବଡ ଜିଦିଖୋର ମଧ୍ୟ ଥିଲେ |ଦୁଷ୍ଟ ହୋଇଥିଲେ ଯେ ସେ ଗୁରୁଜନଙ୍କର ଅବାଧ୍ୟ ହେଉଥିଲେ ତା ‘ନୁହେଁ, ସେ ଯାହା ଚାହୁଁଥିଲେ ତାହାହିଁ କରୁଥିଲେ | ସେ ଥିଲେ ଭାରି ଦୁଃସାହସୀ |ପିଲାଦିନେ ସେ ନଦୀ ପହଁରିବାରେ ପାରଙ୍ଗମ ଥିଲେ |ସେ ଗଛ ଚଢିବାକୁ ଭାରି ଭଲ ପାଉ ଥିଲେ | ଗଛରୁ ଆମ୍ବ, ପିଜୁଳି, କୋଳି ତୋଳି ଆଣି ସାଙ୍ଗ ମାନଙ୍କୁ ବାଣ୍ଟୁଥିଲେ |ତାଙ୍କର ଶିକାର କରିବାରେ ପ୍ରବଳ ସଉକ ଥିଲା |ସେ ଚାରିଆଡ଼େ ବୁଲି ପଶୁପକ୍ଷୀଙ୍କରସନ୍ଧାନ ନେଉଥିଲେ |ପିଲାଟି ଦିନରୁ ସେ ଦେଖି ଥିଲେ ବାରବାଟୀ ଦୁର୍ଗ |ଶୁଣିଥିଲେ ବୀର ପାଇକମାନଙ୍କର ଆତ୍ମତ୍ୟାଗର କାହାଣୀ | ତାହାହିଁ ତାଙ୍କର ସାହାସିକତାକୁ ଦ୍ବିଗୁଣିତ କରିଥିଲା |ମହାନଦୀର ସୁଦୀର୍ଘ ପରମ୍ପରା ଓ କାଠଯୋଡି ବନ୍ଧର ଐତିହାସିକ କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ତାଙ୍କ ହୃଦୟରେ ଓଡିଶା ପ୍ରତି ଭକ୍ତିଭାବ ଜାଗ୍ରତ କରିଥିଲା |
ତାଙ୍କର ପାଞ୍ଚବର୍ଷ ବୟସରେ କଟକର ମିଶନ ସ୍କୁଲରେ ବିଦ୍ୟାରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା |1923ମସିହାରେ ସେ ସଙ୍କଟ|ପନ୍ନ ଅବସ୍ଥା ରୁ ଅସ୍ତ୍ରୋପଚାର ଜନିତ ଚିକିତ୍ସା ସହ ଆରୋଗ୍ୟ ଲାଭ କରିଥିଲେ |1926 ମସିହାରେ କଟକ ସ୍ୱରାଜଆଶ୍ରମ ଠାରେ ମହାତ୍ମାଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ଦେଖିବାକୁ ଯାଇ କିଶୋର ବିଜୁ ଗୋରା ପୋଲିସଙ୍କ ଲାଠି ମାଡ଼ରେ ଆହତ ହୋଇଥିଲେ |1927ମସିହାରେ ତାଙ୍କୁ ରେ6ଭନସ| ସ୍କୁଲକୁ ସ୍ଥାନ|ନ୍ତରିତ କରାଯାଇ ଥିଲା |ତାଙ୍କର ଅଦ୍ଭୁତ ସ୍ମରଣଶକ୍ତି ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଚକିତ କରି ଦେଉଥିଲା |ସେ ଯାହା ଥରେ ପଢୁଥିଲେ ତାହା ତାଙ୍କ ମନରେ ଛ|ପି ହୋଇ ରହିଯାଉଥିଲା |ସେ ଶିକ୍ଷକ ଓ ଛାତ୍ର ମହଲରେ ବେଶ ପ୍ରିୟପାତ୍ର ଥିଲେ |ଶିକ୍ଷକମାନେ ତାଙ୍କୁ ବେଶୀ ଭଲ ପାଇବାର କାରଣ ହେଲା ଯେ ସେ କେବଳ ଜଣେ ଗ୍ରନ୍ଥକୀଟ ନ ଥିଲେ, ପଢାକୁ ବାଦଦେଇ ସେ ସାଂସ୍କୃତିକ, ଉନ୍ନତି ମୂଳକ ଓ କ୍ରୀଡା କସରତ ଆଦିରେ ଭାଗନେଇ ଅପୂର୍ବ ସଫଳତାର ଅଧିକାରୀହୋଇ ଥିଲେ |ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ପାଳିତ ହେଉଥିବା ପୂଜା, ଜାତୀୟ ଦିବସ, ବାର୍ଷିକ6ତ୍ସ|ବ ଓ ନାନାଦି ପ୍ରତିଯୋଗିତା କ୍ଷେତ୍ରରେ ସେ ଆଗୁଆ ଥିଲେ |ପିଲାମାନଙ୍କୁ ଏକଜୁଟକରି ସେହି କାର୍ଯ୍ୟକୁ ସୁଚାରୁରୂପେ ସଂପାଦନ କରିବାରେ ସେ ଦକ୍ଷ ଥିଲେ |ତେଣୁ ତାଙ୍କ ଉପରେ ସମସ୍ତେ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ ହେଉଥିଲେ | ରେ6ଭନସ| କଲେଜରେ ସେ ପଢୁଥିବା ବେଳେ ଲାଗତର ତିନି ଥର ଆଥଲେଟିକ ଚମ୍ପିୟାନ ହୋଇଥିଲେ |ଏହି କୃତିତ୍ୱ ତାଙ୍କ କ୍ରୀଡା ନୌପୁଣ୍ୟର ପରିଚୟ ଦେଇଥାଏ |
1932ମସିହାରେ ରେଭେନସ| କଲେଜରେ ଆଇ. ଏସ. ସି. ପଢୁଥିବାବେଳେ କଟକରୁ ପେଶାୱର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସାଇକେଲ ଯୋଗେ ଯାତ୍ରା ତାଙ୍କ ଦୁଃସାହାସିକତା ପରିଚୟ ଦେଇଥାଏ |1934ମସିହାରେ ବି. ଏସ. ସି. ପଢାଛାଡି ସେ ପାଇଲଟ ଟ୍ରେନିଙ୍ଗରେ ଯୋଗଦାନ କରିଥିଲେ |ପାଇଲଟ ଟ୍ରେନିଙ୍ଗରେ କୃତ-କାର୍ଯ୍ୟ ହେବା ପରେ 1937 ମସିହାରେ ଇଣ୍ଡିଆନ ନ୍ୟାସନାଲ ଏୟାର6ୱଜରେ ପାଇଲଟ ରୂପେ ନିଯୁକ୍ତି ପାଇଥିଲେ |ତେଇଶି ବର୍ଷ ବୟସରେ 1938ରେ ରାଓଲପିଣ୍ଡିର କନ୍ୟା ସୁଶ୍ରୀ ଜ୍ଞାନଦେବୀଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ |ସୁଶ୍ରୀ ଜ୍ଞାନଦେବୀଙ୍କ ପ୍ରେରଣା,ପ୍ରେମ,ଭଲପାଇବାର ପ୍ରଭାବରେ ଯୁବକ ଦୁର୍ଦ୍ଦ|ନ୍ତ ବିଜୁଙ୍କର ଚରିତ୍ରରେ ଅନେକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ପରିଲକ୍ଷିତ ହେଲା |ସୁଶ୍ରୀ ଜ୍ଞାନ ଦେବୀ ସବୁ ସଂକୀର୍ଣ୍ଣତାର ଉର୍ଦ୍ଧରେ ଥାଇ ମା ‘, ମାଟି, ମାତୃଭୂମି ପାଇଁ ନିଜକୁ ଉତ୍ସର୍ଗ କରିବାକୁ ବଦ୍ଧ ପରିକର ହୋଇଥିଲେ |
1940ମସିହାରେ ନିଜର ପାଇଲଟ ବୃତ୍ତି ସମୟରେ ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀମାନଙ୍କ ସହ ସେ ଯୋଗସୂତ୍ର ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ |ଗୋପନରେ ସେ ମହାତ୍ମାଗାନ୍ଧୀ, ନେହେରୁ, ପଟେଇ,ସୁଭାଷ ଅରୁଣା ଆସଫ ଅଲ୍ଲୀ, ଜୟପ୍ରକାଶ,ଅଚ୍ୟୁତ ପଟ୍ଟବର୍ଦ୍ଧନ, ନରେନ୍ଦ୍ରଦେବ ,ରାମମନୋହର ଲୋହିଆ ଆଦି ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀଙ୍କ ସହିତ ସଂପର୍କ ରଖିଥିଲେ |`1941ମସିହା ଫେବୃଆରୀ 17ତାରିଖ ଦିନ ପିତା ଲଷ୍ମୀନାରାୟଣ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କର ବିୟୋଗ ହୋଇଥିଲା |1942ମସିହା ଏପ୍ରିଲ ମାସ 20ତାରିଖରେ ମାତା ଆଶାଦେବୀଙ୍କ ଦେହାନ୍ତ ହୋଇଥିଲା |ଭାରତଛାଡ଼ ଆନ୍ଦୋଳନବେଳେ ମହାତ୍ମାଗାନ୍ଧୀ ଓ ନେହେରୁଙ୍କ ସମେତ କଂଗ୍ରେସର ସମସ୍ତ ବଡ଼ ବଡ଼ ନେତାମାନେ ଗିରଫ ହୋଇ ଜେଲରେ ବନ୍ଦୀ ଥିବାବେଳେ ଜୟପ୍ରକ|ଶ ନାରାୟଣ ଓ ରାମ ମନୋହର ଲୋହିଆ ଆଦି ନେତାମାନେ ବାହାରେ ଲୁଚି ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଜୋରଦାର କରିଥିଲେ |ଏହି ସମୟରେ ବ୍ରିଟିଶ ସରକାରଙ୍କ ବିଶିଷ୍ଟ ପାଇଲଟ ବିଜୁ ବାବୁ ଏହି ଦେଶପ୍ରେମୀ ବିପ୍ଲବୀ ନେତାମାନଙ୍କୁ ଗୁପ୍ତ ଜାଗାରୁ ନେବା ଆଣିବା କରି ଦେଶପ୍ରେମର ପ୍ରକୃଷ୍ଟ ନିଦର୍ଶନ ଦେଖାଇଥିଲେ |1943ମସିହା ଜାନୁଆରୀ 13ତାରିଖରେ ତାଙ୍କ ଝିଅଗୀତା ଏବଂ ସ୍ତ୍ରୀ ଜ୍ଞାନଦେବୀ ଘରେ ଥିବା ସମସ୍ତ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ରକୁ ଛିଣ୍ଡାକନାଗୁଡେଇ ବାହାରକୁ ଫିଙ୍ଗି ଦେଇଥିବାରୁ ସେ କଥା ଇଂରେଜ ମାନେ ଜାଣି ପ|ରି ନ ଥିଲେ ବି ସନ୍ଦେହ କରିଥିଲେ |ଦ୍ଵିତୀୟତ ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀମାନଙ୍କୁ ବହୁ ଗୁରୁତ୍ୱ ପୂର୍ଣ୍ଣ ତଥ୍ୟ ଯୋଗାଉଥିବା ଦୋଷରେ ସେ ଦିଲ୍ଲୀରେ ଗିରଫ ହୋଇଥିଲେ |1945ମସିହାରେ ସେ ପ|ରୋଲରେ ଖଲାସ ହୋଇଥିଲେ |
1946ରେ ଓଡ଼ିଶା ବ୍ୟବସ୍ଥାପକ ସଭାକୁ ସଭ୍ୟରୂପେ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥି6ଲ |1947ରେ ପଣ୍ଡିତ ନେହୁରୁଙ୍କ ପରାମର୍ଶ କ୍ରମେ ଇଣ୍ଡୋନେସିଆର ସ୍ୱାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନର ନେତୃବୃନ୍ଦଙ୍କ ସହ ଯୋଗା-ଯୋଗ ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ |ସେ କଟକ ସହରରୁ ରାଜ୍ୟ ବିଧାନ ସଭାକୁ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ |1950ରେ ଇଣ୍ଡୋନେସିଆର ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସହ -ଯୋଗ ନିମିତ୍ତ ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ସମ୍ମାନିତ ହୋଇଥିଲେ |1951ରେ ଜାତିସଂଘର ୟୁନେ6ସ୍କ| ଜରିଆରେ କଳିଙ୍ଗ ପୁରସ୍କାର’ପ୍ରଚଳନର ଶୁଭ|ରମ୍ଭ କରିଥିଲେ |1952ରେ ଗଞ୍ଜାମର ଭଞ୍ଜ ନଗର ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀରୁ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସପ୍ରାର୍ଥୀ ଭାବେ ରାଜ୍ୟ ବିଧାନସଭାକୁ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ |1957ରେ ଗଞ୍ଜାମ ନିର୍ବାଚନମଣ୍ଡଳୀରୁ କଂଗ୍ରେସପ୍ର|ର୍ଥୀ ଭାବେ ପୁନଃ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ |1960ରେ କଳିଙ୍ଗ ଟ୍ରଷ୍ଟ ପକ୍ଷରୁ ଅକ୍ଟୋବର ଦୁଇ ତାରିଖ ଦିନ ‘କଳିଙ୍ଗ ‘ଦୈନିକ ସମ୍ବାଦ ପତ୍ରର ପ୍ରକାଶନ କରିଥିଲେ || 1961ରେ ପ୍ରଦେଶ କଂଗ୍ରେସ ଦଳର ସଭାପତି ରୂପେ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ |ଚୌଦ୍ୱାର ବିଧାନସଭା ଆସନରୁ କଂଗ୍ରେସ ପ୍ରାର୍ଥୀଭାବେ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇ ଜୁନ 23ତାରିଖରେ ମୁଖ୍ୟ ମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବେ ଦାୟିତ୍ୱ ଗ୍ରହଣ କରି ଅନେକ ଗୁଡିଏ ପ୍ରଗତିଶୀଳ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଗ୍ରହଣକରି ଥିଲେ |ସେଥିମଧ୍ୟ୍ୟରୁ ପାରାଦ୍ୱୀପବନ୍ଦର, ଦୈତାରୀ ପାରାଦ୍ୱୀପ ଏକ୍ସପ୍ରେସ ହାଇ6ୱ, ବାଲିମେଳା ଜଳ ବିଦ୍ୟୁତକେନ୍ଦ୍ର,ତାଳଚେର ଥର୍ମାଲ, ସୁନାବେଡାମିଗ ବିମାନ କାରଖାନା ଇତ୍ୟାଦି ପ୍ରମୁଖ |ଶିକ୍ଷାର ପ୍ରସାର ପାଇଁ ରାଉରକେଲା ଇଞ୍ଜିନିୟରିଙ୍ଗ କଲେଜ, ଆଞ୍ଚଳିକ ଶିକ୍ଷା ତାଲିମ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ, ସୈନିକ ସ୍କୁଲ, ବ୍ରହ୍ମପୁର ଓ ସମ୍ବଲପୁର ବିଶ୍ୱ ବିଦ୍ୟାଳୟ, ଓଡିଶା କୃଷି ଓ ବୈଷୟୀକ ବିଶ୍ୱ ବିଦ୍ୟାଳୟ, ବୁର୍ଲା ଇଂଜିନିୟରିଙ୍ଗ ଓ ମେଡିକାଲ କଲେଜ ପ୍ରଭୁତି ଅନ୍ୟତମ |
1962 ଜାନୁଆରୀ 3ତାରିଖଦିନ ପ୍ରଧାନ ମନ୍ତ୍ରୀ ପଣ୍ଡିତ ନେହେରୁଙ୍କ ଠାରୁ ପାରାଦ୍ୱୀପ ବନ୍ଦର ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ପ୍ରତିଶୃତି ଲାଭ କରି ଥିଲେ |ଭାରତ-ଚୀନ ଯୁଦ୍ଧବେଳେ ପ୍ରଧାନ ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପରାମର୍ଶଦାତା ଭାବେ ନିଯୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲେ |1963 ଅକ୍ଟୋବର 2ତାରିଖ ଦିନ କାମରାଜ ଯୋଜନା ଅନୁସ|ରେ ମନ୍ତ୍ରୀ ପଦରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଥିଲେ |1964ରେ ଭୁବନେଶ୍ୱରଠାରେ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସର ପୂର୍ଣ୍ଣାଙ୍ଗ ଅଧିବେଶନର ଆୟୋଜନ କରି ଥିଲେ |1967ରେ ତାଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଅକ୍ଟୋବର 26ତାରିଖ ଦିନ ଖାନ୍ନ|କମିଶନ ନିଯୁକ୍ତି ପାଇଥିଲେ |1969 ଜାନୁଆରୀରେ ଖାନ୍ନ| କମିଶନଙ୍କ ରିପୋର୍ଟ ଦାଖଲ, ତାଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଦୁର୍ନୀତି ଅଭିଯୋଗ ଓ ଭୁଲ ପ୍ରମାଣିତ କରିଥିଲେ | ତେଣୁ ସେ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସ ଛାଡି ‘ଉତ୍କଳ.କଂଗ୍ରେସ ‘ନାମରେ ଏକ ଆଞ୍ଚଳିକ ଦଳ ଗଠନ କରିଥିଲେ |1971ରେ ଉତ୍କଳ କଂଗ୍ରେସ ପ୍ରାର୍ଥୀ ଭାବେ ଏକକାଳୀନ 4ଟି ବିଧାନସଭା ଏବଂ ଗୋଟିଏ ଲୋକସଭା ଆସନରୁ ପରାଜିତ ହେଲେ ମଧ୍ୟ୍ୟ ଉପନିର୍ବାଚନରେ ରାଜନଗର ଆସନରୁ ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲେ |1973ରେ ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ ସରକାର ଭୂମିପୁତ୍ର ଉପାଧି ରେ ଭୂଷିତ କରିଥିଲେ |1974ରେ ଉତ୍କଳ କଂଗ୍ରେସ ପ୍ରାର୍ଥୀ ଭାବେ ବିଧାନସଭାକୁ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ |1975ରେ ଜରୁରୀ କାଳୀନ ପରିସ୍ଥିତି ଘୋଷଣାବେଳେ ଜୁନ 26ତାରିଖ ଦିନ ଦିଲ୍ଲୀ ଠାରେ ‘ମିଶା ‘ରେ ଗିରଫ ହୋଇଥିଲେ |1977ମସିହାରେ କେନ୍ଦ୍ରାପଡ଼ା ଲୋକସଭା ଆସନରୁ ଲୋକ ଦଳ ପ୍ରାର୍ଥୀ ଭାବେ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇ ମୋରାଜୀ ଦେଶ|ଇଙ୍କ ମନ୍ତ୍ରୀମଣ୍ଡଳରେ ଖଣି ଓ ଇସ୍ପାତ ମନ୍ତ୍ରୀ ରୂପେ ଦାୟିତ୍ୱଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ |1979ରେ ଚରଣ ସିଂଙ୍କ ମନ୍ତ୍ରୀ ମଣ୍ଡଳରେ ଖଣି ଇସ୍ପାତ ଓ କୋଇଲା ବିଭାଗର ଦାୟିତ୍ୱ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ |
1980ମସିହାରେ କେନ୍ଦ୍ରାପଡ଼ା ଲୋକସଭା ଆସନରୁ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ |1984ରେ କେନ୍ଦ୍ରାପଡ଼ା ଲୋକସଭା ଆସନରୁ ପୁନର୍ବାର ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ |1985ରେ ଜନତାଦଳ ପ୍ରାର୍ଥୀ ରୂପେ ଭୁବନେଶ୍ୱର ବିଧାନସଭା ଆସନ ଓ କେନ୍ଦ୍ରାପଡ଼ା ଲୋକସଭା ଆସନରୁନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ |22.03.1985ରେ ଲୋକସଭା ଆସନରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇ 22.03.1985ରୁ 03.03.1990 ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରାଜ୍ୟ ବିଧାନସଭାର ବିରୋଧୀ ଦଳର ନେତା ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ ତୁଲାଇଥିଲେ |1990ରେ ଭୁବନେଶ୍ୱର ବିଧାନସଭା ଆସନରୁ ଜନତାଦଳ ପ୍ରାର୍ଥୀ ରୂପେ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇ ମାର୍ଚ୍ଚ 5ତାରିଖ ଦିନ ଦ୍ଵିତୀୟଥର ନିମନ୍ତେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବେ ଦାୟିତ୍ୱ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ |1995ରେ ଜନତାଦଳ ପ୍ରାର୍ଥୀଭାବେ ଭୁବନେଶ୍ୱର ବିଧାନସଭା ଆସନରୁ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇ ମାର୍ଚ୍ଚ ମାସ 23 ତାରିଖରେ ବିଧାନସଭାର ବିରୋଧୀ ଦଳନେତା ଭାବେ ଦାୟିତ୍ୱଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ |1996ରେ ଜନତାଦଳ ପ୍ରାର୍ଥୀ ଭାବେ ଗଞ୍ଜାମ ଜିଲ୍ଲାର ଆସିକ|ଓ କଟକ ଆସନରୁ ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲେ |1996ରେ ମେ ମାସ 5ତାରିଖରେ ଭୁବନେଶ୍ୱର ବିଧାନସଭା ଆସନ ତଥା ବିରୋଧୀଦଳର ନେତାପଦ ତ୍ୟାଗ କରିଥିଲେ |କଟକ ଲୋକସଭା ଆସନରୁ ମଧ୍ୟ ଇସ୍ତଫା ଦେଇ ଥିଲେ |1997ମସିହା ମାର୍ଚ୍ଚ28 ତାରିଖରେ ଜନତାଦଳର ଏକ ବୈଠକରେ ଯୋଗଦାନ ଦେଇଥିଲେ |ବୈଠକ ପରେ ଛାତିରେ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଅନୁଭବ କରିବାରୁ ସେହିଦିନ ହିଁ ଦିଲ୍ଲୀ ଯାତ୍ରା କରିଥିଲେ |1997ମସିହାର 29ତାରିଖ ନିଃଶ୍ୱାସ ନେବାରେ ଭୀଷଣ କଷ୍ଟ ଅନୁଭବ କରିବାରୁ ରାମ ମନୋହର ହସପିଟ|ଲରେ ଭର୍ତ୍ତି ହୋଇଥିଲେ |ମାର୍ଚ୍ଚ 30 ତାରିଖରେ ଅବସ୍ଥାରେ ଉନ୍ନତି ନ ହେବାରୁ ଏସକର୍ଟ ଡାକ୍ତରଖାନାକୁ ସ୍ଥାନ|ନ୍ତରିତ କରାଗଲା |ଏପ୍ରିଲ 15ତାରିଖରେ ଅବସ୍ଥାରେ ସାମାନ୍ୟ ଉନ୍ନତି ପରିଲେଖିତ ହୋଇଥିଲା |ଏପ୍ରିଲ 16ରେ ଅବସ୍ଥାର ଦ୍ରୁତ ଅବନତି ଭୀଷଣ ଜ୍ୱର ହୋଇ ଚେତାଶୂନ୍ୟ ହୋଇଯାଇଥିଲେ |ଏପ୍ରିଲ 17ତାରିଖ ସକାଳ 8ଟା15ମିନିଟରେ ଶେଷ ନିଃଶ୍ୱାସ ତ୍ୟାଗ କରିଥିଲେ |
ଆଜି ଆମ ପାଖରେ ସେ ନାହାଁନ୍ତି ସତ ମାତ୍ର ତାଙ୍କର ବହୁବିଧ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ପାଇଁ ଚିର ନମସ୍ୟ ଅଟନ୍ତି |ସ୍ୱାଧୀନୋତ୍ତର ଆଧୁନିକ ଓଡିଶା ଗଠନରେ ତାଙ୍କର ଅବଦାନ ଚିର ସ୍ମରଣୀୟ |ଓଡିଶା ଶିଳ୍ପବିପ୍ଳବର ସେ ଥିଲେ ଜନ୍ମଦାତା |ଓଡ଼ିଆଟିଏ ଆଜି ତାଙ୍କ ଯୋଗୁଁ ଓଡ଼ିଆ ବୋଲି ଗର୍ବ କରି ପାରୁଛି |ଆଵାଳ ବୃଦ୍ଧବନିତା ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ସେ ଏକ ଉତ୍ସାହର ସୂତ୍ର ଓ ଆଦର୍ଶ କହିଲେ ଅତ୍ୟୁକ୍ତି ହେବ ନାହିଁ |
ବନ୍ଧୁଗାଁ, କୋରାପୁଟ
´