ବିଷୁବ ସଂକ୍ରାନ୍ତି
ଆମ ପରମ୍ପରା ଅତିବ ମହାନ
ସଂସ୍କୃତି ଆମ ଜୀବନ
ଆଦ୍ୟ ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଋତୁ ମାସ ବଇଷାଖ
ଆରମ୍ଭ ବର୍ଷ ନୂତ୍ତନ ॥
ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ନବବର୍ଷ ଏହି
ଅଟେ ବିଷୁବ ସଂକ୍ରାନ୍ତି
ନୂତ୍ତନ ପଞ୍ଜିକା ଗଣନା ଆରମ୍ଭ
ଏହି ଦିନୁ କରିଥାନ୍ତି ॥
ବିଷୁବରୁ ରବି ଉତ୍ତରାୟଣ ରେ
କର୍କଟ ପାର୍ଶ୍ଵେ ଗମନ୍ତି
ସେ ପାଇଁ ଗ୍ରୀଷମ ପ୍ରକୋପ ବଢଇ
ଜୀବେ ଜଳକଷ୍ଟ ପା’ନ୍ତି ॥
ପ୍ରାଣୀ ଓ ଉଦ୍ଭିଦ ସଭିଏଁ ଏ ବେଳେ
ପଣାପାଣି ପାଇଥାନ୍ତି
ଶାଳଗ୍ରାମ ଆଉ ଅଶ୍ଵତ୍ଥ ତୁଳସୀ
ମହାଦେବେ ଜଳ ଦ୍ୟନ୍ତି ॥
ବସୁନ୍ତରା ଠେକି ବାନ୍ଧି ବୃକ୍ଷପରେ
ବୃକ୍ଷ ଜଗତ ସେବନ୍ତି
ବୃକ୍ଷହିଁ ଜୀବନ ସଂସ୍କୃତି ଆମର
ଏହା ପ୍ରମାଣ କରନ୍ତି ॥
ବୃକ୍ଷ ଜୀବଜନ୍ତୁ ସଭିଙ୍କ ସେବାରେ
ଜୀବେୟାଦ ଭାବ ରଖି
ପଣା, ଜଳ ଦାନେ ଆତ୍ମତୃପ୍ତି ମିଳେ
ସାତ୍ତ୍ଵିକ ଭାବ ପରଖି ॥
ଦେବାଦେବୀ ପୀଠେ ପଣା ପର୍ବ ଚାଲେ
ଝାମୁ ଯାତ୍ରା ହୋଇଥାଏ
ହରିହର ମହା ମିଳନର ସାଥେ
ତାରିଣୀ ଯାତରା ହୁଏ ॥
ପାଟୁଆ ମାନଙ୍କ ପାଟପୋଡା ହୁଏ
ଶୈବ ଶାକ୍ତ ପୀଠଠାରେ
ବୀର ହନୁମାନ ଜୟନ୍ତୀ ପାଳିତ
ହୋଇଥାଏ ଆଡ଼ମ୍ବରେ ॥
ମିଳନ ପରବ ଏମେଷ ସଂକ୍ରାନ୍ତି
କହେ ଭାଇଚାରା କଥା
ନୂତନ ବରଷେ ଶୁଭ ମନାସିବା
ନରହୁ କାମନେ ବ୍ୟଥା ॥
ରତିନାରାୟଣ ରାଉତ
ହରିଚନ୍ଦନପୁର ,କେନ୍ଦୁଝର, ଓଡ଼ିଶା